اختلالات شخصیتی شامل 10 وضعیت روانی قابل تشخیص است که در پنجمین و جدیدترین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) شناخته شده و شرح داده شده است. هر کدام از این اختلالات یک بیماری روانی متمایز است که با ویژگی های شخصیتی تعریف می شود و می تواند به اندازه کافی نگران کننده باشد و باعث ایجاد مشکل در ارتباط با دیگران از راه سالم شود و می تواند منجر به ناراحتی یا اختلال قابل توجهی در زمینه های مهم عملکرد شود.
انواع اختلالات شخصیتی
DSM-5 بر اساس ویژگی های کلیدی مشترک، اختلالات شخصیتی را به سه گروه یا خوشه تقسیم می کند.
خوشه A
این اختلالات شخصیتی با رفتارهای عجیب و غریب یا غیر عادی مشخص می شوند. افرادی که دارای اختلالات شخصیت خوشه A هستند، در روابط دچار اختلالات عمده می شوند زیرا رفتار آنها ممکن است عجیب ، مشکوک یا جدا از هم تلقی شود. اختلالات شخصیت خوشه A شامل موارد زیر است:
اختلال شخصیت پارانوئید، که بین 2.3 تا 4.4 درصد از بزرگسالان را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل بی اعتمادی مزمن و فراگیر نسبت به سایر افراد است. مشکوک شدن به فریب یا استثمار توسط دیگران، از جمله دوستان ، خانواده و شرکا.
اختلال شخصیت اسکیزوئید، که با انزوای اجتماعی و بی تفاوتی نسبت به افراد دیگر مشخص می شود. مردان را بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به این اختلال اغلب افراد سرد و گوشه گیر توصیف می شوند ، به ندرت روابط نزدیکی با سایر افراد دارند و ممکن است درگیر درون نگری و خیال پردازی باشند. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، که شامل گفتار، رفتار و ظاهر عجیب و غریب، و همچنین باورهای عجیب و مشکل در ایجاد روابط است.
خوشه B
اختلالات شخصیتی گروه B با رفتارهای چشمگیر یا نامنظم مشخص می شود. افرادی که از این گروه دارای اختلال شخصیت هستند، یا احساسات بسیار شدیدی را تجربه می کنند یا رفتارهای بسیار تکانشی، نمایشی، بی پروایی یا قانون شکنی را انجام می دهند.
اختلالات شخصیتی خوشه B عبارتند از:
– اختلال شخصیت ضداجتماعی، که برخلاف سایر اختلالات شخصیتی در دوران کودکی خود را نشان می دهد (بیشتر تا نوجوانی یا بزرگسالی آشکار نمی شود). علائم شامل نادیده گرفتن قوانین و هنجارهای اجتماعی و عدم پشیمانی برای سایر افراد است.
– اختلال شخصیت مرزی، که با بی ثباتی در روابط بین فردی، احساسات، تصور از خود و رفتارهای تکانشی مشخص می شود.
– اختلال شخصیت هیستوریک، که دارای احساسات و توجه بیش از حد است که اغلب منجر به رفتارهای نامناسب اجتماعی برای جلب توجه می شود.
– اختلال شخصیت خودشیفته، که با خود محوری، تصور مبالغه آمیز از خود و عدم همدلی با دیگران همراه است و اغلب ناشی از شکنندگی نهفته در احساس خود است.
خوشه C
اختلالات شخصیتی خوشه C با اضطراب مشخص می شود. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی در این خوشه تمایل دارند اضطراب فراگیر و یا ترس را تجربه کنند.
اختلالات شخصیتی خوشه C شامل موارد زیر است:
– اختلال شخصیت اجتنابی یک الگوی بازداری و اجتناب اجتماعی است که از ترس عدم کفایت و انتقاد دیگران ایجاد می شود.
– اختلال شخصیت وابسته، که شامل ترس از تنها ماندن است و اغلب باعث می شود کسانی که دارای این اختلال هستند کارهایی را انجام دهند و سعی کنند دیگران را مجبور به مراقبت از آنها کنند.
– اختلال شخصیت وسواسی-اجباری ، که با اشتغال به نظم ، کمال و کنترل روابط مشخص می شود. اگرچه به طور مشابه نامگذاری شده است ، اما همان اختلال وسواس جبری (OCD) نیست.
علائم اختلالات شخصیتی
اختلالات شخصیتی در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شوند ، سالها ادامه می یابند و می توانند ناراحتی زیادی ایجاد کنند. آنها می توانند به طور بالقوه باعث درگیری عظیم با سایر افراد شوند، روابط، موقعیت های اجتماعی و اهداف زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. افراد مبتلا به اختلالات شخصیت اغلب تشخیص نمی دهند که مشکل دارند و اغلب برای اطرافیان (از جمله پزشکان) گیج کننده و ناامید کننده هستند. علائم خاصی از اختلالات شخصیتی می توانند به دو دسته تقسیم شوند: هویت شخصی و عملکرد بین فردی
مشکلات هویت شخصی شامل موارد زیر است:
مشکلات هویت شخصی شامل موارد زیر است:- تصویر ناپایدار از خود
- ناسازگاری در ارزش ها، اهداف و ظاهر
مشکلات بین فردی شامل موارد زیر است:
- عدم حساسیت نسبت به دیگران (قادر به همدلی نیست)
- مشکل در شناخت مرز بین خود و دیگران
- سبک های ارتباطی ناسازگار ، جدا ، بیش از حد احساسی ، سوء استفاده کننده یا غیرمسئولانه
تشخیص
بر اساس DMS-5 ، فرد برای تشخیص اختلال شخصیت باید دارای معیارهای زیر باشد:2
- الگوهای رفتاری مزمن و فراگیر که بر عملکرد اجتماعی ، کار ، مدرسه و روابط نزدیک تأثیر می گذارد
- علائمی که بر دو یا چند مورد از چهار حوزه زیر تأثیر می گذارد: افکار ، احساسات ، عملکرد بین فردی ، کنترل ضربه
- شروع الگوهای رفتاری که می تواند در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ردیابی شود
- الگوهای رفتاری که با هیچ اختلال روانی دیگر ، مصرف مواد یا شرایط پزشکی قابل توضیح نیست.
تشخیص های افتراقی
قبل از اینکه پزشک بالینی بتواند اختلال شخصیتی را تشخیص دهد ، باید تشخیص افتراقی بدهد تا سایر اختلالات یا شرایط پزشکی که ممکن است باعث ایجاد علائم شوند را رد کند.
تشخیص افتراقی بسیار مهم است اما می تواند مشکل باشد زیرا اختلالات شخصیت نیز معمولاً با سایر بیماریهای روانی همزمان می شوند. شخصی که معیارهای یک اختلال شخصیت را برآورده می کند ، اغلب معیارهای یک یا چند اختلال شخصیت اضافی را نیز برآورده می کند
یک مطالعه، که توسط موسسه ملی بهداشت روانی تأمین شده است، نشان داد که حدود 85 درصد از افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی (BPD) همچنین دارای معیارهای تشخیص حداقل یک اختلال شخصیت یا خلقی دیگر هستند.
علل اختلالات شخصیتی
در مورد اختلالات شخصیتی نمی توان تبعیض قائل شد. تقریباً 10 از جمعیت عمومی و تا نیمی از بیماران روانپزشکی در شرایط بالینی دارای اختلال شخصیت هستند. اگرچه هنوز متخصصان علل اختلالات شخصیت را به طور کامل درک نکرده اند ، اما معتقدند که عوامل ژنتیکی و محیطی در این امر نقش دارند. تقریباً 50٪ از اختلالات شخصیت به عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی نسبت داده می شود. همچنین بین سابقه آسیب های دوران کودکی و همچنین آزار کلامی ارتباط معنی داری وجود دارد.
یک مطالعه نشان داد که کودکانی که از تجاوز لفظی استفاده می کنند سه برابر بیشتر در بزرگسالی دچار اختلالات شخصیت مرزی ، خودشیفته ، وسواسی یا پارانوئید می شوند. واکنش پذیری بالا در کودکان ، از جمله حساسیت به نور ، سر و صدا ، بافت و سایر محرکها ، نیز با برخی اختلالات شخصیتی مرتبط است.
درمان اختلالات شخصیتی
در مقایسه با اختلالات خلقی مانند افسردگی بالینی و اختلال دوقطبی ، در طول تاریخ مطالعات نسبتاً کمی در مورد چگونگی درمان موثر اختلالات شخصیت انجام شده است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که درمان اختلالات شخصیتی دشوار است ، زیرا بر اساس تعریف آنها الگوهای دیرینه ای از شخصیت هستند. با این حال ، تعداد فزاینده ای از درمان های مبتنی بر شواهد وجود دارد که برای اختلالات شخصیت موثر هستند.
به طور کلی ، هدف از درمان اختلال شخصیت شامل موارد زیر است:
- کاهش ناراحتی ذهنی و علائمی مانند اضطراب و افسردگی
- کمک به افراد برای درک جنبه ای از مشکلات خود که برای خودشان درونی است
- تغییر رفتارهای ناسازگار و نامطلوب اجتماعی ، از جمله بی پروایی ، انزوای اجتماعی ، عدم قاطعیت و طغیان خلق و خو
- اصلاح ویژگی های شخصیتی مشکل دار مانند وابستگی ، بی اعتمادی ، غرور و دستکاری
روان درمانی
اتحاد ملی بیماری های روانی (NAMI) چندین نوع روان درمانی را که ممکن است در درمان اختلالات شخصیت مفید باشد ، فهرست می کند:
– رفتار درمانی دیالکتیک (DBT) ، که مهارت های مقابله و راهبردهای مقابله با انگیزه های مربوط به خودآزاری و خودکشی ، تنظیم احساسات و بهبود روابط را آموزش می دهد.
– درمان شناختی رفتاری (CBT) ، که هدف آن همانطور که NAMI بیان کرده است “شناخت افکار منفی و یادگیری استراتژی های مقابله موثر” است.
– درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) ، که به افراد می آموزد که به حالات روحی و روانی درونی خود و دیگران توجه کرده و در مورد آنها تأمل کنند.
– درمان سایکودینامیکی ، که بر ضمیر ناخودآگاه تأکید زیادی دارد ، جایی که احساسات ، انگیزه ها و افکار ناراحت کننده ای که برای ما بسیار دردناک است، در خود جای داده است.
خانواده درمانی، طی آن اعضای خانواده یاد می گیرند که واکنش های ناسالم را نسبت به یکدیگر تغییر دهند و مهارت های ارتباطی موثر را بیاموزند.
داروها
داروها می توانند برای درمان افسردگی یا اضطراب مرتبط یا همزمان مفید باشند. بسته به علائم شما ، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را تجویز کند:
- داروهای ضد اضطراب
- ضد افسردگی
- ضد روان پریشی
- تثبیت کننده خلق و خو