درمان اختلال مانیا به بهترین وجه توسط یک پزشک متخصص در تشخیص و درمان شرایط بهداشت روان (روانپزشک) که در درمان اختلالات دو قطبی و مانیا مهارت دارد، انجام می‌شود. ممکن است شما یک تیم درمانی داشته باشید که شامل یک روانشناس، مددکار اجتماعی و پرستار روانپزشکی نیز باشد.
درمان اختلال مانیا
اختلال مانیا یک بیماری مادام العمر و دائمی است. درمان به منظور مدیریت علائم است. بسته به نیاز شما، درمان اختلال مانیا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
داروها. غالباً باید بلافاصله شروع به مصرف دارو کنید تا روحیه خود را متعادل کنید.
ادامه درمان اختلال مانیا حتی در دوره‌هایی که احساس بهبودی دارید نیاز به درمان مادام العمر با داروها دارد. افرادی که از درمان نگهدارنده صرف نظر می‌کنند، در معرض خطر عود مجدد علائم یا تغییرات جزئی خلق و خوی به مانیا کامل یا تبدیل به افسردگی می‌باشند.
برنامه‌های درمانی روزانه. پزشک شما ممکن است یک برنامه درمانی روزانه را توصیه کند. این برنامه‌ها در حالی که علائم را تحت کنترل دارید، پشتیبانی و مشاوره لازم را ارائه می‌دهند.
درمان سو مصرف مواد. اگر به الکل یا مواد مخدر اعتیاد دارید، به درمان سو مصرف مواد نیز احتیاج دارید. در غیر این صورت، درمان اختلال مانیا بسیار دشوار است.
بستری شدن در بیمارستان. اگر رفتار خطرناکی دارید، خودکشی می‌کنید یا از واقعیت جدا می‌شوید (روان پریش) پزشک ممکن است بستری در بیمارستان را به شما توصیه کند. تحت درمان روانپزشکی در بیمارستان می‌توانید به آرامش و ایمنی شما کمک کرده و خلق و خوی شما را تثبیت کند.
درمان اختلال مانیا که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل داروها و مشاوره روانشناسی (روان درمانی) برای کنترل علائم است و همچنین ممکن است شامل گروه‌های آموزشی و پشتیبانی باشد.
داروها
تعدادی از داروها برای درمان اختلال مانیا استفاده می‌شود. انواع و دوزهای داروهای تجویز شده براساس علائم خاص شما متفاوت است و باید توسط پزشک متخصص انجام شود. داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تثبیت کننده‌های حالت روحی برای کنترل دوره‌های شیدایی یا هیپومونیک معمولاً به داروی تثبیت کننده خلق و خو نیاز خواهید داشت. نمونه هایی از تثبیت کننده‌های خلقی عبارتند از: لیتیوم (Lithobid) ، والپروئیک اسید (Depakene) ، دیوالپروکس سدیم (Depakote) ، کاربامازپین (Tegretol ، Equetro ، دیگر موارد) و لاموتریژین (Lamictal).
داروهای ضد روان پریشی. اگر علی رغم درمان با سایر داروها علائم افسردگی یا شیدایی ادامه داشت، افزودن داروی ضد روان پریشی مانند اولانزاپین (Zyprexa) ، ریسپریدون (Risperdal) ، کویتیاپین (Seroquel) ، آریپیپرازول (Abilify) ، زیپراسیدون (Geodon) ، لوراسیدون (Latuda) یا آسناپین (Saphris) ممکن است کمک کند. پزشک ممکن است برخی از این داروها را به تنهایی یا همراه با یک تثبیت کننده خلق و خو تجویز کند.
داروهای ضد افسردگی. پزشک شما ممکن است یک داروی ضد افسردگی برای کمک به مدیریت افسردگی اضافه کند. از آنجا که یک داروی ضدافسردگی گاهی اوقات می‌تواند یک دوره جنون را تحریک کند، این دارو معمولاً همراه با تثبیت کننده خلق و خو یا ضد روان پریشی تجویز می‌شود.
داروهای ضد افسردگی – ضد روان پریشی. داروی Symbyax ترکیبی از فلوکستین ضد افسردگی و اولانزاپین ضد روان پریشی است. این دارو به عنوان یک درمان افسردگی و یک تثبیت کننده خلق و خو کار می‌کند.
داروهای ضد اضطراب. بنزودیازپین ها ممکن است به اضطراب کمک کرده و خواب را بهبود بخشند، اما معمولاً به صورت کوتاه مدت استفاده می‌شوند.
یافتن داروی مناسب برای درمان اختلال مانیا
یافتن دارو یا داروهای مناسب برای شما احتمالاً کار دشواری خواهد بود. اگر یکی برای شما خوب اثر نکند، چندین داروی دیگر نیز وجود دارد که باید آن‌ها را امتحان کنید. این روند نیاز به صبر و حوصله دارد، زیرا بعضی از داروها هفته‌ها تا ماه‌ها برای اثر کامل نیاز دارند. به طور کلی هر بار فقط یک دارو تغییر می‌کند تا پزشک بتواند تشخیص دهد که کدام داروها با کمترین عوارض جانبی علائم شما را تسکین می‌دهند. با تغییر علائم ممکن است لازم باشد داروها نیز تنظیم شوند.
اثرات جانبی
با یافتن داروها و دوزهای مناسب برای بدن و سازگاری بدن با داروها، عوارض جانبی خفیف اغلب بهبود می‌یابد. در صورت بروز عوارض جانبی آزار دهنده با پزشک یا متخصص بهداشت روان مشورت کنید. تغییری ایجاد نکنید و داروهای خود را قطع نکنید. اگر داروی خود را متوقف کنید، ممکن است اثرات ترک مصرف داشته باشید یا علائم شما بدتر شده یا دوباره برگردد. شما ممکن است بسیار افسرده شوید ، احساس خودکشی کنید ، یا وارد یک قسمت جنون یا هیپومانیک شوید. اگر فکر می‌کنید باید تغییری ایجاد کنید ، با پزشک خود تماس بگیرید.
داروهای درمان اختلال مانیا در دوران بارداری
تعدادی از داروها برای اختلال درمان مانیا می‌توانند با نقایص مادرزادی همراه باشند و از طریق شیر مادر به کودک شما منتقل شوند. داروهای خاصی مانند والپروئیک اسید و دیوالپروکس سدیم نباید در دوران بارداری استفاده شوند. همچنین، داروهای ضد بارداری ممکن است در صورت مصرف همراه با داروهای خاص اختلال مانیا، اثربخشی خود را از دست بدهند.
در صورت امکان، قبل از بارداری گزینه‌های درمانی را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر برای درمان اختلال مانیا خود دارو مصرف می‌کنید و فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، بلافاصله با پزشک خود صحبت کنید.
روان درمانی
روان درمانی بخشی اساسی از درمان اختلال مانیا است و می‌تواند در محیط‌های فردی، خانوادگی یا گروهی ارائه شود. انواع مختلفی از درمان ممکن است مفید باشد. این روش‌ها شامل:
ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی (IPSRT)
IPSRT بر ایجاد ثبات در ریتم‌های روزانه مانند خواب، بیداری و زمان صرف غذا تمرکز دارد. یک روال سازگار امکان مدیریت بهتر روحیه را فراهم می‌کند. افراد مبتلا به اختلال مانیا ممکن است از ایجاد یک برنامه روزمره برای خواب، رژیم و ورزش بهره مند شوند.
رفتار درمانی شناختی (CBT)
تمرکز شناسایی باورها و رفتارهای ناسالم، منفی و جایگزینی آن‌ها با رفتارهای سالم و مثبت است. CBT می‌تواند به شما کمک کند تا باعث تحریک اپیزودهای دو قطبی شود. شما همچنین استراتژی‌های موثری برای کنترل استرس و کنار آمدن با شرایط ناراحت کننده یاد می‌گیرید.
آموزش روانی. یادگیری در مورد اختلال دو قطبی (آموزش روان) می‌تواند به شما و عزیزانتان در درک شرایط کمک کند.
دانستن اینکه چه اتفاقی می‌افتد می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین پشتیبانی را داشته باشید، مسائل را شناسایی کنید، برنامه ای برای جلوگیری از عود و ادامه درمان داشته باشید.
خانواده درمانی. حمایت و ارتباطات خانوادگی می‌تواند به شما کمک کند تا از برنامه درمانی خود پیروی کنید و به شما و عزیزانتان کمک می‌کند تا علائم هشدار دهنده تغییرات خلقی را تشخیص و مدیریت کنید.
سایر گزینه‌های درمانی
بسته به نیاز شما، سایر روش‌های درمان اختلال مانیا نیز ممکن است به درمانی این بیماری در شما اضافه شوند.
در طول درمان الکتروشوک (ECT)، جریان‌های الکتریکی از مغز عبور می‌کنند و عمداً یک تشنج مختصر ایجاد می‌کنند.
به نظر می‌رسد ECT باعث تغییراتی در شیمی مغز می‌شود که می‌تواند علائم برخی بیماری‌های روانی را معکوس کند. اگر با استفاده از داروها بهتر نشوید، به دلایل بهداشتی مانند بارداری یا در معرض خطر بالای خودکشی نباشید، ECT ممکن است یک گزینه برای درمان دو قطبی باشد.
تحریک مغناطیسی Transcranial (TMS) به عنوان گزینه ای برای کسانی که به داروهای ضد افسردگی پاسخ نداده اند در حال بررسی است.
درمان در کودکان و نوجوانان
درمان اختلال مانیا در كودكان و نوجوانان به طور كلی بسته به علائم، عوارض جانبی دارو و سایر عوامل به صورت موردی تصمیم گیری می‌شود. به طور کلی، درمان شامل موارد زیر است:
داروها کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال مانیا اغلب همان داروهایی را که در بزرگسالان استفاده می‌شود تجویز می‌کنند. تحقیقات کمتری در مورد ایمنی و اثربخشی داروهای دو قطبی در کودکان نسبت به بزرگسالان انجام شده است، بنابراین تصمیمات درمانی اغلب براساس تحقیقات بزرگسالان است.
روان درمانی درمان اولیه و طولانی مدت می‌تواند باعث جلوگیری از بازگشت علائم شود. روان درمانی می‌تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند تا کارهای روزمره خود را انجام دهند، مهارت‌های مقابله ای را حل کنند، مشکلات یادگیری را برطرف کنند، مشکلات اجتماعی را حل کنند و به تقویت پیوندهای خانوادگی و ارتباطات کمک کنند. و در صورت نیاز می‌تواند به درمان مشکلات سو مصرف مواد رایج در کودکان بزرگتر و نوجوانان مبتلا به اختلال دو قطبی کمک کند.
آموزش روانی. آموزش روان می‌تواند شامل یادگیری علائم اختلال دو قطبی و تفاوت آن‌ها با رفتار مربوط به سن رشد کودک ، وضعیت و رفتار مناسب فرهنگی باشد. درک در مورد اختلال دو قطبی همچنین می‌تواند به شما در حمایت از کودک کمک کند.
پشتیبانی. کار با معلمان و مشاوران مدرسه و تشویق حمایت خانواده و دوستان می‌تواند به شناسایی خدمات و تشویق موفقیت کمک کند.