از خزنده ها و موجودات ریز وحشت دارید؟ از مارها می ترسید؟ خوب، شما تنها نیستید. طبق گزارش انجمن روانپزشکی آمریکا، فوبیا شایع ترین بیماری روانپزشکی در بین زنان و دومین مورد در شایع ترین بیماری روانپزشکی در بین مردان است. مؤسسه ملی بهداشت روان پیشنهاد می کند که فوبیاها تقریباً 10٪ از بزرگسالان ایالات متحده را هر ساله تحت تأثیر قرار می دهند. آنها همچنین دو برابر بیشتر از مردان بر زنان تأثیر می گذارند.
دلایل متفاوتی برای ایجاد فوبیا وجود دارد، از جمله نظریه های تکاملی و رفتاری. علت هر چه که باشد، فوبیا شرایطی قابل درمان است که با تکنیک های درمان شناختی و رفتاری و دارو می توان آنها را به حداقل رساند و حتی از بین برد.
فوبیا چیست و دلایل ایجاد آن
فوبیا به طور شگفت انگیزی رایج است، اما مردم دقیقا از چه چیزی بیشتر می ترسند؟ آیا فوبیایی وجود دارد که بیشتر از دیگران شایع باشد؟ موارد زیر از رایج ترین اشیا یا موقعیت هایی است که منجر به ترس و علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع و تنگی نفس می شود. در برخی موارد، این علائم به یک حمله پانیک تمام عیار تبدیل می شود. فوبیای اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی) و آگورافوبیا در دسته خود از اختلالات اضطرابی هستند، که در آن هشت فوبیای باقی مانده “فوبیاهای خاص” در نظر گرفته می شوند که مربوط به یک شی یا موقعیت خاص است. این فوبیاهای رایج معمولاً شامل محیط، حیوانات، ترس از تزریق و خون و همچنین موقعیت های خاص دیگری می شود.
10 مورد از رایج ترین انواع فوبیا
ترس از عنکبوت
آراکنوفوبیا به عبارتی ترس ازعنکبوت ها است. دیدن یک عنکبوت می تواند واکنش ترس ایجاد کند، اما در برخی موارد، صرفاً تصویری از یک عنکبوت یا فکر کردن به یک عنکبوت می تواند منجر به احساس ترس و وحشت شدید شود. پس چرا بسیاری از مردم از عنکبوتیان وحشت دارند؟ در حالی که تخمین زده می شود 35000 گونه مختلف عنکبوت وجود دارد، تنها حدود 12 گونه از آنها هر نوع تهدید واقعی برای انسان به شمار می روند. یکی از رایج‌ترین توضیح‌ها برای این فوبیای حیوانات و مشابه آن این است که چنین موجوداتی زمانی تهدید قابل‌توجهی برای اجداد ما محسوب می‌شدند که فاقد دانش پزشکی و ابزارهای تکنولوژیکی برای رسیدگی به آسیب‌های ناشی از حیوانات و حشرات بودند. در نتیجه، تکامل باعث ایجاد استعداد ترس از این موجودات شد.
اوفیدیوفوبیا
اوفیدیوفوبیا ترس از مارها است. این فوبیا بسیار رایج است و اغلب به علل تکاملی، تجربیات شخصی یا تأثیرات فرهنگی نسبت داده می شود. برخی معتقدند از آنجایی که مارها گاهی اوقات سمی هستند، اجداد ما که از چنین خطراتی دوری می‌کردند، بیشتر زنده می‌ماندند و ژن‌های خود را منتقل می‌کردند.
نظریه دیگری نشان می دهد که ترس از مارها و حیوانات مشابه ممکن است ناشی از ترس ذاتی از بیماری و آلودگی باشد. مطالعات نشان داده است که این حیوانات تمایل به تحریک واکنش انزجار دارند، که ممکن است توضیح دهد که چرا فوبیای مار بسیار رایج است، اما مردم تمایل ندارند. برای نشان دادن فوبیای مشابه از حیوانات خطرناک مانند شیر یا خرس.
ترس از ارتفاع
آکروفوبیا، یا ترس از ارتفاع، بیش از 6 درصد از افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. این ترس می تواند منجر به حملات اضطراب و اجتناب از مکان های بلند شود. افرادی که از این فوبیا رنج می برند، ممکن است برای اجتناب از مکان های مرتفع مانند پل ها، برج ها یا ساختمان های بلند تلاش کنند. در حالی که در برخی موارد این ترس از ارتفاع ممکن است نتیجه یک تجربه آسیب زا باشد، تفکر فعلی نشان می دهد که این ترس ممکن است به عنوان سازگاری با محیطی که در آن سقوط از ارتفاع خطر قابل توجهی ایجاد می کند، تکامل یافته باشد. در حالی که معمولاً افراد هنگام مواجهه با ارتفاع درجاتی از ترس دارند، این فوبیا شامل ترس شدیدی است که می تواند منجر به حملات پانیک و رفتارهای اجتنابی شود.
آئروفوبیا
آئروفوبیا یا ترس از پرواز، بین 10 تا 40 درصد از بزرگسالان ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد، علیرغم این واقعیت که تصادفات هواپیما در واقع بسیار غیر معمول هستند. از هر 3 نفر حدود 1 نفر دارای سطحی از ترس از پرواز هستند. برخی از علائم رایج مرتبط با این فوبیا شامل لرزش، ضربان قلب سریع و احساس سرگیجه است. ترس از پرواز گاهی باعث می شود که افراد به طور کلی از پرواز اجتناب کنند. اغلب با استفاده از مواجهه درمانی، که در آن مشتری به تدریج و به تدریج با پرواز آشنا می شود، درمان می شود. فرد ممکن است با تصور کردن خود در هواپیما قبل از اینکه به آرامی کار کند تا واقعاً در هواپیما بنشیند و در نهایت در پرواز بنشیند، شروع کند.
کینوفوبیا
کینوفوبیا یا ترس از سگ اغلب با تجربیات شخصی خاص مانند گاز گرفتن توسط سگ در دوران کودکی همراه است. چنین رویدادهایی می توانند کاملاً آسیب زا باشند و می توانند منجر به واکنش های ترس شوند که تا بزرگسالی ادامه می یابد. این فوبیای خاص می تواند بسیار رایج باشد. این فوبیا فقط یک ترس عادی از نیش های ناآشنا نیست. این یک ترس غیرمنطقی و بیش از حد است که می تواند تأثیر جدی بر زندگی و عملکرد فرد داشته باشد. به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به کینوفوبیا ممکن است احساس کند نمی تواند در یک خیابان خاص راه برود زیرا می داند که سگی در آن محله زندگی می کند. این اجتناب می تواند بر توانایی فرد برای عملکرد در زندگی روزمره تأثیر بگذارد و رسیدن به محل کار، مدرسه یا سایر رویدادهای خارج از خانه را دشوار کند.
استرافوبیا
آستروفوبیا ترس از رعد و برق و رعد و برق است. افراد مبتلا به این فوبیا وقتی با چنین پدیده های مرتبط با آب و هوا مواجه می شوند، احساس ترس شدیدی را تجربه می کنند. علائم آستروفوبیا اغلب شبیه علائم سایر فوبیا است و شامل لرزش، ضربان قلب سریع و افزایش تنفس است. در طول رعد و برق یا طوفان رعد و برق، افراد مبتلا به این اختلال ممکن است تمام تلاش خود را برای پناه گرفتن یا مخفی شدن از رویدادهای آب و هوایی مانند پنهان شدن در رختخواب زیر پوشش یا حتی اردک زدن در کمد یا حمام انجام دهند.
افراد مبتلا به این فوبیا نیز تمایل دارند که بیش از حد با آب و هوا مشغول شوند. آنها ممکن است هر روز زمان زیادی را صرف ردیابی آب و هوای محلی و ملی کنند تا بدانند چه زمانی ممکن است هر نوع طوفانی رخ دهد. در برخی موارد، این فوبیا حتی ممکن است به آگورافوبیا منجر شود که در آن افراد آنقدر از مواجهه با رعد و برق یا رعد و برق می ترسند که قادر به ترک خانه خود نیستند.
تریپانوفوبیا
تریپانوفوبیا ترس از تزریق است، وضعیتی که گاهی اوقات باعث می شود افراد از درمان های پزشکی و پزشکان اجتناب کنند. مانند بسیاری از فوبیاها، این ترس اغلب درمان نمی شود زیرا افراد از شیء و موقعیت محرک اجتناب می کنند. برآوردها نشان می دهد که 20 تا 30 درصد بزرگسالان تحت تأثیر این نوع فوبیا قرار دارند. هنگامی که افراد مبتلا به این فوبیا مجبور به تزریق هستند، ممکن است احساس ترس شدید و افزایش ضربان قلب را که منجر به این عمل می شود، تجربه کنند. حتی برخی افراد در حین تزریق از حال می روند. از آنجایی که این علائم می تواند بسیار ناراحت کننده باشد، افراد مبتلا به این فوبیا گاهی اوقات از پزشکان، دندانپزشکان و سایر متخصصان پزشکی اجتناب می کنند، حتی زمانی که دارای نوعی بیماری فیزیکی یا دندانی هستند که نیاز به توجه دارد.
فوبیای اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی)
فوبیای اجتماعی شامل ترس از موقعیت های اجتماعی است و می تواند کاملاً ناتوان کننده باشد. در بسیاری از موارد، این فوبیاها می توانند به حدی شدید شوند که افراد از رویدادها، مکان ها و افرادی که احتمالاً باعث ایجاد حمله اضطرابی می شوند اجتناب کنند. افراد مبتلا به این فوبیا می ترسند که در مقابل دیگران تحت نظر یا تحقیر شوند. حتی کارهای معمولی و روزمره مانند خوردن یک وعده غذایی می تواند اضطراب آور باشد. فوبیای اجتماعی اغلب در دوران بلوغ ایجاد می شود و می تواند در طول زندگی ادامه یابد مگر اینکه درمان شود. رایج ترین شکل فوبیای اجتماعی، ترس از سخنرانی در جمع است. در برخی موارد، فوبیای اجتماعی می‌تواند باعث دوری افراد از موقعیت‌های اجتماعی از جمله مدرسه و محل کار شود که می‌تواند تأثیر عمده‌ای بر رفاه و توانایی عملکرد فرد داشته باشد.
آگورافوبیا
آگورافوبیا شامل ترس از تنها ماندن در موقعیت یا مکانی است که فرار ممکن است دشوار باشد. این نوع فوبیا ممکن است شامل ترس از مناطق شلوغ، فضاهای باز، یا موقعیت هایی باشد که احتمالاً باعث ایجاد حمله پانیک می شود. مردم شروع به اجتناب از این رویدادهای محرک می کنند، گاهی اوقات تا جایی که به طور کامل خانه خود را ترک نمی کنند. تقریباً یک سوم افراد مبتلا به اختلال هراس دچار آگورافوبیا می شوند. آگورافوبیا معمولاً بین اواخر نوجوانی و اواسط دهه 30 ایجاد می شود. دو سوم افراد مبتلا به آگورافوبیا زنان هستند. این اختلال اغلب به صورت یک حمله پانیک خود به خود و غیرمنتظره شروع می شود که پس از آن منجر به اضطراب در مورد احتمال وقوع حمله دیگری می شود.
میسوفوبیا
میسوفوبیا یا ترس بیش از حد از میکروب‌ها و کثیفی‌ها می‌تواند افراد را به نظافت شدید، شستن اجباری دست‌ها و حتی اجتناب از چیزها یا موقعیت‌هایی که کثیف تلقی می‌شوند، سوق دهد. در برخی موارد، این فوبیا ممکن است مربوط به اختلال وسواس فکری-اجباری باشد. این فوبیای رایج همچنین می تواند منجر به اجتناب افراد از تماس فیزیکی با افراد دیگر به دلیل ترس از آلودگی، استفاده بیش از حد از مواد ضد عفونی کننده و اشتغال بیش از حد به گزارش های رسانه ای در مورد شیوع بیماری شود. افراد مبتلا به این فوبیا همچنین ممکن است از مناطقی که احتمال وجود میکروب ها بیشتر است مانند مطب پزشک، هواپیما، مدارس و داروخانه ها اجتناب کنند.
فوبیا یکی از شایع ترین انواع اختلالات روانپزشکی است و می تواند اختلال قابل توجهی در عملکرد و بهزیستی فرد ایجاد کند. خوشبختانه، درمان های ایمن و موثری در دسترس هستند که ممکن است شامل روان درمانی، دارو درمانی یا ترکیبی از هر دو باشد. درمان مناسب به عوامل مختلفی از جمله علائم و شدت فوبیا بستگی دارد، بنابراین همیشه بهترین کار این است که با پزشک یا درمانگر خود مشورت کنید تا یک برنامه درمانی مناسب برای وضعیت خاص خود ایجاد کنید.