در طول دوران زندگی ما انسان ها، ممکن است باورهای عمیقی در وجودمان شکل بگیرند که بر روی رفتار، احساسات و نگاه ما به زندگی تاثیر خواهند گذاشت. به این باورها، تله ها یا طرحواره های ذهنی گفته می شود. از همان دوران کودکی نحوه برخورد والدین و اطرافیان با کودک، بر روی شکل گیری این تله ها تاثیر می گذارد. بسته به نوع تاثیری که چنین باورهایی بر وجود ما خواهند گذاشت، تله های ذهنی به انواع مختلف تقسیم می شوند که در این مقاله در مورد تله رهاشدگی یا طرحواره رهاشدگی صحبت خواهیم کرد.
منظور از تله رهاشدگی چیست؟
حتما شما تا به حال با افرادی برخورد داشته اید که مدام نگران از دست دادن عزیزان و نزدیکان خود هستند به گونه ای که هر لحظه منتظر شنیدن خبر فوت آن ها بوده و همین مسئله آن ها را به شدت مضطرب می کند. متاسفانه چنین طرحواره ای ریشه در کودکی افراد دارد به همین دلیل است که اکیدا به والدین توصیه می کنیم مراقب نحوه برخورد خود با فرزندشان باشد. وابستگی بیش از اندازه کودک به پدر و مادر و یا ترساندن او از اینکه والدین برنمی گردند و… زمینه ساز ابتلا به تله رهاشدگی خواهد بود.
مهمترین نشانه های تله رهاشدگی
شما چگونه می توانید متوجه شوید که فرزند و یا نزدیکان شما به تله رهاشدگی یا طرحواره رهاشدگی مبتلا شده اند؟ کافی است چند علامت از نشانه های زیر را در وجود او ببینید در این صورت که باید به ابتلا فرزند خود به تله رهاشدگی شک کنید. البته برای اینکه مطمئن شوید، کافی است از مشاوره تلفنی و یا مشاوره اینترنتی کلینیک رویا بهره مند شوید. با کلینیک تماس گرفته و نشانه های فرد را بیان کنید در این صورت ما دقیق تر می توانیم در مورد ابتلا و یا عدم ابتلا فرزند یا نزدیکان شما به طرحواره رهاشدگی نظر دهیم. این نشانه ها عبارتند از:
- فرد مبتلا به تله رهاشدگی به شدت به مهمترین افراد زندگی خود به ویژه به پدر و مادر، وابسته است.
- او با حسادت درگیر بوده و همین مسئله باعث می شود که نتواند با هم سن و سالان خود رابطه خوبی برقرار نماید.
- ابتلا با تله رهاشدگی باعث می شود که فرد حتی نتواند برای کوتاه مدت از عزیزان خود جدا بماند.
- در صورتی که در عشق خود رقیبی ببیند، به شدت با او رقابت ناسالم خواهد داشت.
- البته چنین افرادی سعی می کنند خود را وارد روابط عاطفی نکنند چرا که از تنهایی بعد از آن می ترسند.
دلایل ابتلا به تله رهاشدگی
اگر ما بدانیم چه عواملی زمینه ابتلا به طرحواره رهاشدگی را فراهم می کند قطعا در رفتار خود با کودکانمان دقت خواهیم کرد تا دچار وابستگی و در نتیجه این نوع اختلال نشوند. همانگونه که بیان کردیم، ریشه این مشکل به دوران کودکی برمی گردد. این که فرزند شما در چه محیطی بزرگ شده باشد، بر روی سلامت روانی او تاثیر می گذارد. به طور کلی دو نوع شرایط رشدی در دوران کودکی می تواند منجر به ابتلای او به تله رهاشدگی شود:
- برخی از والدین و خانواده ها، به شدت از فرزند حمایت کرده و او را کنترل می کنند به گونه ای که فرزند نمی تواند بدون حضور والدین خود، تصمیمی گرفته و تجربه های جدید داشته باشد. کودک در چنین شرایطی، به دلیل حمایت بیش از اندازه والدین، به شدت به آن ها وابسته شده و طاقت یک ساعت دوری از آن ها را ندارد.
- دقیقا برعکس حالت قبل، عدم توجه به کودکان نیز منجر به تله رهاشدگی می شود. به این معنا والدین به کودک، بیش از اندازه بی توجه بوده و باعث می شوند حس ناامنی در او ایجاد شود. این نوع تله رهاشدگی ناشی از عدم وجود حس ناامنی است.
عکس العمل های مختلف نسبت به تله رهاشدگی
کسانی که به طرحواره رهاشدگی مبتلا هستند، سه نوع عکس العمل را از خود نشان می دهند:
- رفتار تسلیمی
در این حالت، افراد تسلیم می شوند به این معنا که کسانی را برای انتخاب می کنند که از آن ها دور بوده و منجر به تحریک رهاشدگی در آن ها می شوند.
- رفتار اجتنابی
اما در این مورد، افراد تلاش می کنند تا از این پس تله رهاشدگی ار تجربه نکنند در نتیجه با کسی وارد رابطه صمیمانه نخواهند شد. حتی در روابط عشقی نیز بسیار احتیاط نموده و حتی از این روابط حذر می کند. آن ها تنها ماند را به وابستگی، ترجیح می دهند.
- رفتار افراطی
چنین افرادی کافی است تنها کمی تنها شده و از کسی که به او وابسته هستند، جدا شوند. در این صورت به شدت عصبی شده و کنترل رفتاری خود را از دست می دهند. افرادی که این عکس العمل را از خود نشان می دهند، اگر ازدواج کنند، به شدت همسر خود را کنترل خواهند کرد چرا که می ترسند او را از دست بدهند.
درمان تله رهاشدگی تحت نظر کلینیک رویا
تله رهاشدگی نوعی اختلال روانی است که به شدت زندگی فرد و اطرافیان را تحت تاثیر قرار می دهد. فرض کنیم که فرزند شما به شدت به شما وابسته است در نتیجه کافی است بخواهید چند ساعتی از خانه بیرون بروید. کودک نمی تواند دوری شما را تحمل کرده و مجبور خواهید بود او را با خود ببرید. این وابستگی به مرور زمان بیشتر خواهد شد. در چنین شرایطی، زندگی برای اطرافیان و والدین او بسیار سخت می شود.
به همین دلیل است که ما اکیدا توصیه می کنیم اگر فرزند و یا یکی از نزدیکان شما با این مشکل درگیر است، حتما تحت نظر متخصصین توانمند، درمان را شروع کنید. شما می توانید بر روی کمک مشاورین و روانشناسان ما در کلینیک روانشناسی در اکباتان (کلینیک رویا در اکباتان) حساب کنید. ما چند جلسه مشاوره برگزار می کنیم تا بتوانیم علت و شدت اختلال را تشخیص داده و سپس براساس شرایط فرد مبتلا به تله رهاشدگی، درمان شروع شود.