روانشناسان معتقد هستند که دوران کودکی، یکی از مهمترین دوران زندگی برای همه انسان ها است که تعیین کننده نحوه زندگی، رفتار و میزان موفقیت او در بزرگسالی خواهد بود. والدین باید بدانند که کودکان از زمانی که به خوبی نسبت به محیط آگاهی پیدا کرده و قادر به تشخیص افراد غریبه از آشنا هستند، به راحتی متاثر از رفتارهای اطرافیان قرار خواهند گرفت. به همین دلیل است که اکیدا سفارش می کنیم والدین برای تربیت فرزندان خود مراقبت نموده و با دانش کافی عمل کنند. اما هنوز هم این مسئله در کشور ما جدی گرفته نمی شود به همین دلیل در این مقاله سعی داریم در مورد اهمیت سلامت روان کودک و تربیت سالم، صحبت کنیم.
اهمیت سلامت روان کودک
فرض کنیم که فرزن شما سرماخورده و تب شدید دارد. شما حتی با لمس صورت و بدن او قادر خواهید بود تب را تشخیص داده و سریعا به پزشک مراجعه کنید تا قبل از بروز خطرات جدی، درمان انجام گیرد. اما آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که از کودک شما از نظر روحی و روانی دچار مشکل شود شما چگونه می توانید متوجه این مسئله شوید؟ یکی از ساده ترین راهکارها که در این زمینه به شما کمک می کند این است که بدانید کودکی که در سلامت کامل روح و روان به سر می برد چه ویژگی های دارد:
- اولین ویژگی است که این کودک به خوبی می تواند احساس دوست داشتن را درک کند و به اطرافیان خود ابراز علاقه داشته باشد.
- این مسئله بسیار مهم است که کودک بتواند به خانواده خود به ویژه به پدر و مادر اعتماد کند تا در صورت بروز مشکل، بتواند با والدین خود در میان بگذارد اگر کودک شما سلامت روح داشته باشد، به سرا پنهان کاری نرفته و می داند اعتماد به پدر و مادر، همیشه منتج به حمایت خودش خواهد شد.
- کودک احساس می کند فرد با ارزشی است و در نتیجه خود را حقیر و ناچیز نمی پندارد.
- سلامت روح در کودکان باعث می شود قدرت یادگیری و خلاقیت آن ها بیشتر شود. این دسته از کودکان به دنبال کشف دنیای اطراف خود بوده و می خواهند چیزهای بیشتری یاد گیرند.
- اینکه کودک شما بتواند به درست و با اطمینان، خود و بد را از هم تشخیص دهد، نشانه دیگری از سلامت روح او است.
- شادی، انرژی داشتن برای بازی و درس خواندن، خوش بین بودن، احساس تعلق به خانواده و… همگی تضمین کننده این است که کودک شما از سلامت روح برخوردار است.
عواملی که سلامت روح کودک را به خطر می اندازد
والدین عزیز توجه داشته باشند که روح فرزندشان در دوران کودکی بسیار حساس است. به راحتی آسیب می بیند. از سویی دیگر چون هنوز خطایی مرتکب نشده و تجربه این نیز ندارند، روح آن ها شبیه به یک تابلوی سفیدی است که به راحتی هر طرحی روی آن نقش می بندد. همین دو مورد کافی است تا والدین به شدت مراقب رفتارها و شرایط محیطی برای تربیت سالم کودک خود باشند. آگاهی از عواملی که سلامت روح کودک را خدشه دار می کند، کمک خواهد کرد تا از بروز آن ها جلوگیری کنید:
- اگر یکی از والدین از نظر روحی به نوعی ناهنجاری مبتلا باشد، قطعا بر روی سایر افراد خانواده نیز تاثیر گذاشته و در این بین، کودکان بیشترین آسیب را خواهند دید.
- متاسفانه آمار طلاق در سال های اخیر در کشور ما زیاد شده است و این مسئله زمانی بیشتر به سلامت جامعه لطمه می زند که زوجین با داشتن فرزند، از یکدیگر جدا می شوند. کودکانی که دعوای پدر و مادر و جدایی آن ها را تجربه کرده باشند، سلامت روح و روان خود را از دست داده و در نتیجه چنین در جوانی و بزرگسالی، نمی تواند فرد موفقی برای جامعه خود باشد.
عواقب ناشی از عدم سلامت روان در کودکان
لازم است والدین عزیز بدانند که اگر سلامت روح و روان کودک خود را تامین نکنند، چه پیامدهای خطرناکی را به دنبال خواهد داشت:
- ابتلا به افسردگی
شایع ترین مشکلی که در کودکان آسیب دیده از نظر روحی و روانی دیده می شود، افسردگی است. کودک شما به تدریج منزوی شده و اگر افسردگی او درمان نشود، کم کم میل به زندگی را از دست خواهند داد.
- خودآزاری
اینکه فرزند شما به سراغ کارهایی می رود که به جسم خود آسیب وارد کنند، نشان دهنده این است که آن ها روح بیماری دارند.
- ابتلا به استرس و اضطراب
متاسفانه حقیقت تلخ این است که تحقیقات نشان می دهد عمده افرادی که در بلوغ و نوجوانی به استرس شدید مبتلا می شوند، این حالت اضطراب را از دوران کودکی با خود حمل کرده اند.
- ابتلا به سوء تغذیه
کم اشتهایی و پر اشتهایی در کودکان می تواند ناشی از اختلالات روحی آن ها نیز باشد. لذا در صورت رویت چنین حالاتی، حتما با مشاورین تغذیه صحبت کنید.
چند نکته مهم در تربیت کودکان
- حتما در خانه خود قوانین مشخص و قابل اجرا را وضع کنید. این قوانین باید متناسب با سن کودک باشد تا برای او قابل درک بوده و بتواند عمل کند.
- نسبت به قوانین اجرا شده پایبند بوده و حتی المقدور، قانون شکنی نکنید تا فرزند از شما تعهد را یاد بگیرد.
- والدین باید با توافق یکدیگر قوانین را وضع کنند تا هر دو به آن ها عمل کنند.
- با کودک خود رابطه دوستانه داشته باشید.
- سعی کنید آرامش خود را در برابر رفتارهای نامناسب فرزندتان حفظ کنید.
مشاوره کودک در کلینیک رویا
والدین عزیز لازم است از اصول اولیه تربیت کودک آگاهی داشته باشند تا به مرور زمان بتوانند با استفاده از روش های صحیح، بهترین مسیر تربیتی را برای کودکان خود در پیش گرفته و کمک کننده فرزندشان با سلامت روان، دوره های سنی را پشت سر بگذارد. در این صورت است که هم برای خود و هم برای جامعه، به یک فرد موفق تبدیل خواهد شد.
در همین راستا، مشاورین، روانشناسان و روانپزشکان کلینیک مشاوره در دهکده المپیک و محدوده آن (کلینیک رویا در اکباتان) کارگاه مهارت زندگی کودک و نوجوان و مشاوره کودک و نوجوان را برای شما عزیزان برگزار می کنند تا از این طریق بتوانید تحت نظر افراد متخصص، تربیت درست را برای فرزندان خود داشته باشید.