شاید در میان اعضای خانواده، دوستان و اطرافیان کسی را بشناسید که در زمان صحبت کردن، مشکل داشته و نمی تواند به درستی کلمات را ادا کند. چنین افرادی به اختلال گفتاری مبتلا شده و باید گفتار درمانی انجام دهند. این مشکل که عمدتا در میان کودکان رخ می دهد، باید هرچه سریع تر درمان شود چرا که هر چه زمان بگذرد، این اختلال حادتر می شود. در ادامه مقاله گفتار درمانی برای چه افرادی ضرورت دارد، با ما همراه باشید
منظور از گفتار چیست؟
زبان، مهمترین و اصلی ترین راه ارتباطی با جهان اطراف است. فردی که لال است را در نظر بگیرید. به سختی مت واند منظور خود را به اطرافیان انتقال دهد. در واقع آنچه باعث می شود شما بتوانید احساس خود را بیان کرده، از افکار و عواطف درونی خود صحبت نموده و در امیان جمع بتوانید با دیگران ارتباط برقرار کنید، زبان است. لذا کسی که در تکلم مشکل دارد، در ارتباطات خود نیز دچار مشکل خواهد شد به حدی که زندگی خانوادگی و کاری او تحت تاثیر می گیرد.
در چه مواردی باید گفتار درمانی انجام داد؟
برخی از افراد گمان می کنند تنها کسانی که در ادای کلمات مشکل دارند، باید گفتار درمانی را انجام دهند. اما به طور کلی متخصصین معتقد هستند کسانی که علائم زیر را دارند، حتما باید برای درمان در اولین فرصت، اقدام نمایند:
- فرد قادر نخواهد بود ارتباط کلامی و غیر کلامی با اطرافیان خود برقرار کند.
- زمانی که می خواهد درخواست خود را بیان کند، مدام در حال یافتن یک کلمه مناسب بوده و به همین دلیل صحبت کردن برای او سخت و زمان بر خواهد بود به حدی که چندین بار یک کلمه را تکرار می کند.
از نشانه های دیگر گفتار درمانی
- نشانه های دیگری که ثابت می کنند شما به اختلال گفتاری دچار شده و به گفتار درمانی نیاز دارید، تکرار کلمات و فکر کردن زیاد برای یافتن کلمات مناسب، عدم توانایی در جمله سازی، ، مکث کردن طولانی مدت بین صحبت و… است. در نتیجه توجه به اینکه نمی تواند با دیگران به خوبی ارتباط برقرار کنند خجالتی و منزوی خواهد شد.
- مورد دیگری که گفتار درمانی را لازم می داند، در مورد کودکانی است که دیر صحبت کردن را شروع می کنند زیرا این نشان می دهد که زبان و حافظه او به اندازه کافی رشد نکرده است. دقت داشته باشید که که گاها فرزند شما در ادای کلمات و جمله بندی به خوبی عمل می کنند ولی سرعت او کند است. در این زمان نیز باید گفتار درمانی انجام شود اما این بدان معنا نیست که کودک شما به اختلال گفتاری مبتلا شده است. بلکه گفتار درمانی تنها یک راهکار برای تقویت مهارت سخن گفتن است.
- افرادی که مبتلا ابتلا به بیماری های خاص همانند اوتیسم، فلج مغزی و اختلالات شنوایی هستند در صورتی که دچار اختلال گفتاری شوند نیز باید گفتار درمانی انجام دهند.
- اگر کسی را سراغ دارید که بلع غذا مشکل دارد، در صورتی که بر روی گفتار او تاثیر بگذارد، باید گفتار درمانی انجام دهد اما تا زمانی که این مشکل جسمی حل نشود، گفتار درمانی تاثیری نخواهد داشت.
- وقوع سانحه ای وحشتناک ممکن است تا حدی عمیق باشد که بر روی قدرت تکلم فرد تاثیر بگذارد. برای مثال بارها دیده ایم که افراد بعد از یک تصادف سنگین، مرگ عزیزان، دیدن صحنه ترسناک و… توانایی صحبت کردن را از دست می دهند. در این صورت این نوع اختلال گفتاری ناشی از شرایط محیط بوده و با چند جلسه گفتار درمانی درمان خواهد شد.
افرادی که مشکلاتی در تولید صدا، تلفظ، فهم زبان یا توانایی بیان جملات دارند، ممکن است نیاز به گفتاردرمانی داشته باشند. این مشکلات می توانند به دلایل مختلفی مانند اختلالات ژنتیکی، آسیب های مغزی، بیماری های عصبی یا تأخیر در رشد زبانی ایجاد شوند.
کلینیک روانشناسی، روانپزشکی و مشاروه رویا، خدمات تخصصی گفتار درمانی در غرب تهران را برای کودکان و بزرگسالان ارائه می دهد. این خدمات شامل درمان اختلالات تلفظ، لکنت زبان، تأخیر زبانی، مشکلات بلع و اختلالات گفتاری ناشی از بیماری هایی مانند سکته مغزی، پارکینسون و آلزایمر است.
درمان ها با استفاده از تکنیک هایی مانند تمرین های تنفسی، تقویت عضلات دهان و تمرین های تلفظی انجام می شود. این کلینیک با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و تیمی مجرب، محیطی حرفه ای و مؤثر برای بهبود مهارت های گفتاری و زبانی فراهم کرده است.
بیشتر بخوانید: تفکر دوگانه چیست؟
شایع ترین اختلالات گفتاری و زبانی که نیاز به درمان دارند
افرادی که با مشکلات گفتاری و زبانی مواجه هستند، می توانند از گفتاردرمانی بهره مند شوند. این مشکلات ممکن است در هر سنی و به دلایل مختلف به وجود آیند.
- اختلالات تلفظ
اختلالات تلفظ یکی از مشکلات شایع گفتاری است که به خصوص در کودکان دیده می شود. این اختلالات ممکن است به دلیل مشکلات حرکتی-کلامی، یادگیری نادرست صداها یا تأخیر در رشد گفتاری ایجاد شوند. کودکانی که در تلفظ صحیح کلمات و حروف مشکل دارند، ممکن است نیاز به گفتاردرمانی داشته باشند. برای مثال، برخی کودکان در تلفظ صداهایی مانند “ر” یا “س” یا ترکیب کلمات مشکل دارند.
- مشکلات گفتاری در بزرگسالان
بزرگسالان نیز ممکن است مشکلات گفتاری و زبانی پیدا کنند که نیاز به گفتاردرمانی داشته باشد. این مشکلات ممکن است به دلیل آسیب های مغزی، سکته، یا بیماری هایی مانند آلزایمر و پارکینسون ایجاد شوند. برای مثال، آفازی (اختلال در درک یا بیان زبان) که به دلیل آسیب به قسمت های خاصی از مغز ایجاد می شود، نیاز به مداخله درمانی دارد.
- تأخیر زبانی در کودکان
کودکانی که در سن مناسب صحبت نمی کنند یا مهارت های زبانی ضعیف تری دارند، ممکن است نیاز به گفتاردرمانی داشته باشند. تأخیر زبانی در کودکان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله مشکلات شنوایی، اختلالات تکاملی مانند اوتیسم، یا حتی مشکلات عاطفی و روانی. تشخیص به موقع و شروع درمان می تواند به رشد زبانی و اجتماعی کودک کمک کند و مانع از بروز مشکلات بزرگتر در آینده شود.
- لکنت زبان
لکنت زبان یکی دیگر از اختلالات شایع گفتاری است که می تواند به دلیل عوامل ژنتیکی یا روانی ایجاد شود. این اختلال به ویژه در کودکان دیده می شود، اما می تواند در بزرگسالان نیز مشاهده شود. لکنت زبان باعث وقفه، تکرار یا کشیدن صداها در هنگام صحبت کردن می شود. گفتاردرمانی به افراد مبتلا به لکنت کمک می کند تا مهارت های کنترل گفتار خود را بهبود بخشند و با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کنند.
- اختلالات در بلع (Dysphagia)
این نوع اختلالات بیشتر در بزرگسالان دیده می شود، به ویژه در افرادی که دچار سکته مغزی یا بیماری های عصبی هستند. اختلال در بلع می تواند به مشکلاتی مانند خفگی یا سرفه هنگام خوردن و آشامیدن منجر شود. گفتاردرمانگران متخصص در این زمینه می توانند تکنیک های مختلفی را برای کمک به بهبود عملکرد بلع آموزش دهند و به بیماران کمک کنند تا از مشکلات مرتبط با خوردن و نوشیدن رهایی یابند.
چند نکته در مورد گفتار درمانی
- اولین و مهمترین فاکتوری که متخصصین بر روی آن تمرکز می کنند، حجم صدای فرد است. فرد مبتلا به اختلال گفتاری، با صدای بسیار ضعیف و یا صدای بسیار بلند، صحبت کرده و غالبا حجم صدای او به گونه ای است که نمی توان به درستی متوجه شد او چه می گوید.
- در مرحله بعد، متخصص به سراغ مسائل گرامری خواهد رفت. البته مشروط بر اینکه فرد مبتلا به اختلال، در مرحله قبل توانسته باشد تن صدای مناسب را به دست بیاورد، آموزش جمله بندی، سریع تر شروع خواهد شد. نشانه بارز فردی که به اختلال گفتاری مبتلا شده، عدم توانایی در چیدمان کلمات در کنار همدیگر است. در طی درمان، این مشکل با تمرین حل می شود.
- اطرافیان فرد مبتلا به اختلال گفتاری دقت کنند که درمان زمان بر بوده و نیاز به صبوری دارد. از سویی دیگر چنین فردی خیلی زود خسته شده و از ادامه درمان خودداری می کند. شما نباید به گونه ای عمل کنید که او عصبی شود و قید همه چیز را بزند بلکه باید او را همراهی کنید. به او روحیه داده و امیدوارش کنید که مشکل هر چه زودتر حل خواهد شد به گونه ای که خیلی زود همانند دیگران می توانند به وضوح صحبت کند بدون اینکه مشکلی داشت باشد.
سن مناسب برای شروع گفتاردرمانی و اهمیت مداخله به موقع
در گفتاردرمانی، زمان شروع درمان بسیار اهمیت دارد. مداخله به موقع در دو گروه سنی کودکان و بزرگسالان تأثیر زیادی در بهبود مهارت های گفتاری و زبانی دارد. در ادامه، توضیحاتی در مورد هر گروه آمده است:
|
گروه سنی |
زمان مناسب برای شروع گفتاردرمانی |
اهمیت مداخله به موقع |
|
کودکان |
زیر ۵ سال، در صورتی که کودک نتواند کلمات ساده را بیان کند یا تلفظ کلمات مشکل داشته باشد |
جلوگیری از مشکلات زبانی و اجتماعی در آینده و کمک به رشد تحصیلی و اجتماعی کودک |
|
بزرگسالان |
بستگی به نوع مشکل (مانند سکته مغزی، آسیب مغزی، آلزایمر، پارکینسون) |
بهبود وضوح گفتار، بازیابی مهارت های زبانی و جلوگیری از پیشرفت بیماری های عصبی |
گفتار درمانی در کلینیک رویا
همانگونه که ذکر شد، عدم توانایی در درست صحبت کردن باعث می شود ما از جامعه و حتی از دوستان و خانواده خود دور شویم. وقتی نتوانیم به خوبی صحبت کنیم و در چهره اطرافیان مشاهده کنیم که چه اندازه باید صبر کنند تا ما صحبت خود را تمام کنیم، چنین شرایطی واقعا عذاب آور بوده و ترجیح می دهیم تنها شویم. اختلال گفتاری تمامی امور زندگی را تحت شعاع قرار می دهد و در نتیجه باید سریعا درمان را شروع کنیم.
در این زمینه نیز می توانید از متخصصین ما در کلینیک روانشناسی در غرب تهران (کلینیک رویا در اکباتان) کمک بگیرید. مشاورین و روانشناسان ما سعی میکنند براساس متدهای علمی پیشرفته، بسته به میزان حاد بودن اختلال در فرد، دلیل رخ دادن آن و شرایط روحی او، بهترین روش درمانی را در پیش بگیرند. البته قطعا در این بین به همکاری اطرافیان نیز خواهد شد چون تمرین در خانه، اصلی ترین مرحله درمان است.
شاید مطالب زیر برایتان جال باشد:
بدون دیدگاه