اسکیزوفرنی یک بیماری روانی مزمن است که به شدت افکار، احساسات و رفتار فرد را مختل می کند. فرد مبتلا به این وضعیت ممکن است با واقعیت ارتباط نداشته باشد. در حالی که ممکن است برای برخی افراد به سرعت پیشرفت کند، در بیشتر موارد، آنقدر تدریجی پیشرفت می کند که ممکن است در مراحل اولیه بیماری متوجه علائم آن نشوید. تحقیقات نشان می دهد که این بیماری تا 0.64٪ از جمعیت ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد.
اسکیزوفرنی مردان و زنان را به یک اندازه درگیر می کند. با این حال، مردان بیشتر از زنان علائم را زودتر از خود نشان می دهند. مرد مبتلا به این عارضه ممکن است در اوایل دهه 20 سالگی و گاهی حتی در اواخر نوجوانی متوجه علائم شود. این مقاله به جزئیات سه مرحله اسکیزوفرنی و علائمی که در هر کدام ظاهر می شود، می پردازد. گزینه های درمانی را نیز پوشش می دهد.
فاز پرودرومال
این اولین مرحله اسکیزوفرنی است. کلمه prodromal اغلب برای توصیف دوره ای در بیماری هایی استفاده می شود که علائم به درستی ظاهر نشده اند. به همین دلیل، تشخیص بیماری در مرحله پیش‌درومال اغلب دشوار است. با این حال، تشخیص دقیق در این مرحله می تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری را به میزان زیادی بهبود بخشد. درمان مناسب حتی ممکن است پیشرفت را کاهش دهد. تشخیص اسکیزوفرنی نیز دشوار است زیرا علائم در این مرحله اغلب منعکس کننده چندین بیماری روانی دیگر مانند افسردگی است.
علاوه بر این، این مرحله می تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد و همه افراد مبتلا به این بیماری ممکن است این مرحله را طی نکنند.
بیشتر علائمی که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در این مرحله تجربه می‌کنند، آنقدر خفیف هستند که به سختی می‌توان متوجه آنها شد. و حتی زمانی که مورد توجه قرار می گیرند، افراد اغلب نمی توانند ارتباطی با اسکیزوفرنی ایجاد کنند.
این علائم اغلب عبارتند از:
• ایزوله سازی شخصی
• از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که معمولاً در آن شرکت می کنند
• دست و پا چلفتی
• مشکل در بیان احساسات
• اضطراب
• اعتقاد به چیزهایی که بسیاری از مردم ممکن است آن را عجیب توصیف کنند
• تغییر در اشتها
یادآوری این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی این علائم را در این مرحله تجربه نمی کنند و علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت به نظر می رسد.
فاز حاد
این مرحله از اسکیزوفرنی به عنوان فاز فعال نیز شناخته می شود. در این مرحله از شرایط، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی به طور فعال علائم روان پریشی را تجربه خواهد کرد. اغلب تشخیص دقیق در این مرحله از بیماری آسان تر است. علائم این بیماری در این مرحله می تواند عملکرد روزانه فرد را به شدت مختل کند. با این حال، با درمان مناسب، می توان این علائم را مدیریت کرد.
علائم اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی به دو دسته علائم منفی و مثبت طبقه بندی می شوند. در مرحله حاد این وضعیت، فرد به احتمال زیاد علائم مثبت را تجربه می کند.
علائم مثبت
علائم مثبت اسکیزوفرنی معمولاً نمایش رفتارهای غیرطبیعی است (به عنوان مثال، رفتارهایی که فرد بدون اسکیزوفرنی نشان نمی دهد) مانند:
• پخش فکر، جایی که فرد معتقد است اطرافیان می توانند افکار آنها را بشنوند
• هذیان ها، که می تواند شامل هذیان های عظمت باشد که در آن فرد معتقد است به جایگاه بالایی تعلق دارد. به عنوان مثال، یک نفر می تواند ناگهان باور کند که
آنها ملکه انگلستان هستند. هذیان ها همچنین ممکن است در مواردی که فرد معتقد است علیه آنها توطئه شده است یا نوعی تهدید برای وجود او وجود دارد در حالی که چنین نیست، آزار دهنده باشد.
• توهمات، که بیشتر درک آنها را از آنچه واقعی است و آنچه نیست، منحرف می کند
• گفتار نامنظم، که اغلب ارتباط را دشوار می کند
توهمات آزاردهنده در اسکیزوفرنی
فاز بازیابی
گاهی اوقات به آن فاز باقیمانده نیز گفته می شود. درمان مناسب در مرحله حاد بیماری اغلب برای رسیدن به این مرحله مورد نیاز است.
در برخی موارد، ممکن است فرد پس از قرار گرفتن در مرحله بهبودی دوباره به فاز حاد اسکیزوفرنی برود. با این حال، با درمان مناسب، احتمال وقوع این امر بسیار کم است.
برخلاف فاز حاد، افرادی که در این مرحله از بیماری هستند، به احتمال زیاد علائم مثبت را متوقف می کنند و علائم منفی بیشتری را تجربه می کنند.
علائم منفی
علائم منفی از عملکرد فرد می کاهد. برخی از آنها عبارتند از:
• بی حالی
• عدم علاقه به شرکت در فعالیت های اجتماعی
• مشکل در تمرکز
• بهداشت ضعیف
• تصمیم گیری، حتی برای افراد کوچک، دشوار است
• به راحتی چیزها را فراموش می کنند
تشخیص اسکیزوفرنی
اگر متوجه شدید که شما یا شخصی که دوستش دارید یکی از علائم بالا را نشان می دهد. دریافت کمک فوری بسیار مهم است. تشخیص احتمالاً در مرحله حاد انجام می شود.
برای دستیابی به تشخیص دقیق، پزشک باید اطمینان حاصل کند که سایر شرایط با علائم مشابه رد شده است. با درمان مناسب، فرد مبتلا به این بیماری می تواند زندگی سالم و کاملی داشته باشد.
برای تشخیص، متخصصان پزشکی از طبقه بندی بین المللی بیماری ها یا راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-5) استفاده می کنند. این راهنماها راهنمایی در مورد اینکه علائم این بیماری چیست و چه مدت باید قبل از تشخیص وجود داشته باشد، ارائه می دهد. پزشک سابقه پزشکی را می گیرد و علائم فرد را ارزیابی می کند.
درمان اسکیزوفرنی
ترکیبی از دارو و روان درمانی اغلب برای درمان علائم اسکیزوفرنی به بهترین شکل استفاده می شود. در مرحله حاد، داروهای ضد روان پریشی مانند کلوزاپین، ناوان و هالدول برای درمان علائم مثبتی که افراد مبتلا به این بیماری تجربه می کنند، تجویز می شود. با این حال، این داروها این بیماری را درمان نمی کنند. در حال حاضر هیچ درمانی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد و دارو به کاهش شدت علائم این بیماری کمک می کند. روان درمانی مانند درمان شناختی رفتاری و مداخله خانواده نیز می تواند به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا علائم خود را مدیریت کنند (به خصوص علائم منفی مانند مشکل در تمرکز و عدم انگیزه).
این مهم است که فردی با این شرایط را برای مراحل بعدی مدیریت آن آماده کنید. این امر به ویژه در مرحله بهبودی که دیگر علائم روان پریشی را تجربه نمی کنند بسیار مهم است. فرد مبتلا به این بیماری به احتمال زیاد مادام العمر به درمان نیاز دارد.
در حالی که اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن و بالقوه ناتوان کننده است، فرد مبتلا به این بیماری می تواند با درمان مناسب زندگی نسبتاً طبیعی داشته باشد. اگر یکی از عزیزانتان مبتلا به اسکیزوفرنی است، می توانید با حمایت و احترام به او در درمان او کمک کنید.