در میان انواع اختلال روانی که ممکن است برای هر فرد رخ بدهد، وسواس فکری عملی از جمله مشکلات شایع در کل دنیا شناخته شده است. وسواس به طرق مختلف ممکن است بروز کند اما مهم این است که شما قبل از اینکه دیر شود، متوجه این اختلال درون خود بشوید و درمان را شروع کنید. تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از افراد تفاوت بین وسواس با توجه زیاد به نظافت را نمی دانند. در نتیجه لازم دانستیم در این مقاله به بررسی وسواس فکری عملی بپردازیم.
منظور از وسواس فکری عملی چیست؟
در ابتدا لازم می دانیم تعریفی دقیق از این اختلال روحی داشته باشیم. در واقع این نوع وسواس را می توان در گروه اختلالات اضطرابی دسته بندی نمود. مجموعه ای از افکار بدون اینکه شما کنترلی بر روی آن ها داشته باشید، به ذهنتان آمده و در نتیجه منجر به اعمال تکراری از جانب شما خواهد شد. برای مثال برخی از افراد زمانی که از خانه خارج می شوند، مدام افکاری به ذهنشان می آید که از امنیت خانه نگران می شوند. آیا درب خانه قفل است؟ شیر گاز را بسته ام؟ لامپ ها خاموش است؟ و…
این افکار هر بار که قرار است فرد از خانه بیرون برود، به ذهن او آمده بدون اینکه بتواند آن ها را کنترل کند. در این مواقع برخی از افراد سعی می کنند بر افکار منفی خود غلبه کنند ولی رخی دیگر سست بوده و سریعا به خانه بازمی گردند تا شرایط را کنترل کنند. در این دسته از افراد، حجم افکار در هر بار بیرون رفتن بیشتر شده و عنان امور، به دست این تصورات می افتد.
انواع وسواس فکری عملی
براساس نوع افکاری که به ذهن فرد می رسند، وسواس فکری عملی به چند دسته تقسیم می شوند:
-
وسواس شست و شو
گروهی از افراد، از آلوده شدن خود و محیط زندگی به میکروب ها، هراس دارند. در نتیجه اگر بیرون بروند به هیچ عنوان به چیزی دست نمی زنند. حتی کافی است شما به لباس آن ها دست بزنید. در این صورت سریعا لباس را عوض کرده و می شویند و یا حتی این لباس را برای همیشه دور می اندازند.
-
وسواس وارسی
در این حالت، فرد اموری که می داند ممکن است در اثر سهل انگاری در انجام دادنشان خطر آفرین باشند را مدام وارسی می کنند. کنترل بسته بودن شیر گاز، بسته بودن شیر ورودی آب خانه، قفل بودن درب و.. از جمله این موارد است.
-
وسواس شک کننده
تصور کنید یکی از اطرافیان شما و یا دوستتان، به شدت بر روی کاری که می خواهد انجام دهد، دقت می کند به حدی که در هر مرحله، شک می کند آیا مرحله قبل درست انجام شده است یا نه. این وسواس بیش از اندازه در دقت، منجر به شکاک شدن آن ها می شود.
-
وسواس احتکار
این گروه از افرادی که به وسواس فکری عملی مبتلا هستند، وسایل قدیمی خود و انچه را که نیاز ندارند را همیشه انبار می کنند چرا که می ترسند روزی به آن ها نیاز داشته باشند.
عوامل موثر بر ابتلا به وسواس فکری عملی
آگاهی از دلایل بروز این نوع اختلال، کمک می کند تا پیشگیری کرده و در صورتی که کوچکترین علامتی از این اختلال دارید، سریعا اقدامات لازم برای جلوگیری از پیشرفت را انجام دهید:
-
سوابق خانوادگی
متاسفانه لازم است بیان کنیم که وسواس از طریق وراثت نیز به نسل بعد منتقل می شود. اگر یکی از والدین یا یکی از اعضای خانواده آن ها به وسواس مبتلا باشند، احتمال ابتلای فرزند به این اختلال نیز بیشتر می شود.
-
استرس و اضطراب
تحقیقات نشان داده است کسانی که به شدت دچار استرس بوده و هر گونه عامل تنش زا منجر به آسیب روحی در آن ها می شود، به احتمال قوی تری به وسواس مبتلا خواهند شد.
-
تغییر در متابولیت های بدن
در صورتی که سطح هورمون های بدن تغییر کرده و برای مثال میزان سروتونین کم شود، یا حتی بیش بود برخی از مواد در بدن می تواند شما را در خطر ابتلا به وسواس فکری عملی قرار دهد.
علائم وسواس فکری عملی
همانگونه که متوجه شدید این نوع اختلال ابتلا از افکار شروع شده و سپس در رفتار فرد خود را نشان می دهد. لذا علائم را به دو دسته تقسیم می کنیم:
علائم روانی وسواس فکری عملی
- تصورات شدید جنسی
- ترس از آلوده بودن محیط
- وسواس در زمینه مسائل شرعی
- توجه بیش از اندازه به نظم در خانه و محل کار
- نگرانی از بابت از دست دادن چیزی
علائم جسمی وسواس فکری عملی
- تماس گرفتن با اعضای خانواده به دفعات زیاد در روز
- طولانی شدن زمان حمام یا دستشویی
- شستن طولانی مدت ظروف
- وسواس در شمردن اعداد و حساب کردن
- آهسته حرف زدن با خود و تکرار کردن برخی از کلمات و جملات
- کنترل مداوم شرایط خانه در زمان خارج شدن از منزل
درمان وسواس فکری عملی در کلینیک رویا
در این مقاله شما اطلاعات لازم در مورد وسواس فکری عملی را به دست آورده و اکنون می دانید که اگر خودتان و یا یکی از نزدیکان به این اختلال روانی مبتلا باشید، چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت. متاسفانه برخی از افراد که به وسواس مبتلا هستند، برای مراجعه به مشاور و روانشناس خودداری می کنند چرا که ادعا می کنند وسواس آن ها به خودشان ربط داشته و اصلا اختلال به حساب نمی آید.
اما لازم است بدانید که این ناهنجاری روانی به همان اندازه که شما را اذیت می کند، برای اطرافیان نیز غیر قابل تحمل است. چرا فکر می کنید نباید به متخصص مراجعه کنید در حالی که روح انسان همانند جسم او نیز ممکن است بیمار شده و نیاز به درمان داشته باشد. مرکز مشاوره در اکباتان (کلینیک رویا در اکباتان) با متخصصین مجرب و حرفه ای خود کمک می کند تا شما سریع تر بتوانید سلامت خود را به دست آورده و از طرفی این مشکل وسواس برای همیشه در وجود شما درمان شود. کافی است به ما اعتماد کنید.