یکی از مواردی که والدین باید در تربیت کودکان خود به آن توجه کنند، آموزش جنسی به کودکان است. متاسفانه بسیاری از والدین در کشور ما نسبت به این موضوع بی توجه بوده و یا اینکه تصور می کنند اگر تفاوت های جنسی را برای فرزندشان بیان کنند، منجر به درگیری ذهنی در او شده و حتی در آینده بلوغ زودرس رخ می دهد. در صورتی که این باور غلط است. اگر شما عزیزان ندانید چگونه باید این مسئله را به کودک خود آموزش دهید، عواقب این غفلت و اشتباه را در آینده او شاهد خواهید بود.
اهمیت آموزش جنسی در کودکان
علم روانشناسی معتقد است که 60 درصد از شخصیت هر فرد، تا سن 6 سالگی رقم می خورد. این نشان دهنده اهمیت تربیت در این دوران است. اینکه شما چگونه و تا چه اندازه در مورد مسائل جنسی فرزند خود را هوشیار کنید، هم برای حفاظت او در این سنین اهمیت داشته و هم اینکه پیش زمینه ای در ذهن او ایجاد نموده و در زمان بلوغ، تاثیرات خود را نشان می دهد. لذا آموزش جنسی از چند منظر اهمیت دارد:
-
رفع ابهام و سوالات جنسی کودکان
کودکان از سن 5-3 سالگی، سوالاتی را از شما مطرح می کنند که در مورد علت تفاوت آناتومی بدن دختر و پسر است. به این معنا که اولین سوال جنسی کودکان از این سن شروع می شود. افراد در این سن، بسیار کنجکاو بوده و دوست دارند دنیای اطراف خود را بشناسند. لذا به هر چیز جدید و عجیب که برخورد نمایند، از بزرگترها سوال خواهند کرد.
تصور کنید که فرزند شما پسر است و یکبار به صورت ناخواسته، آلت تناسلی خواهر خود را دیده است. این سوال در ذهنش پیش می آید که چرا این قسمت از بدن دختر با او تفاوت دارد و در اغلب موارد فرزند این سوال را با پدر و مادر خود در میان می گذارد. اکنون آیا می دانید چگونه باید به او پاسخ دهید و دلیل لزوم این تفاوت را بیان کنید؟
-
حفاظت از کودک در برابر تعرض جنسی
متاسفانه اتفاق تلخی که در تمام دنیا و همچنین در کشور ما به خصوص در سال های اخیر رخ داده است، تجاوز به کودکان است. کودکان اطلاعاتی در مورد مسائل جنسی نداشته و نمی دانند در چنین مواقعی چه عکس العملی باید نشان دهند. در کشورهای خارجی، آموزش های جنسی در گروه آموزش های مدرسه قرار گرفته و وظیفه معلمان است این مسئله را به زبان ساده و متناسب با سن کودکان، بیان کنند.
اما در کشور ما که در سیستم آموزشی چنین مباحثی مطرح نیست، لازم است والدین به شکل درست، مسائل جنسی را به فرزند خود آموزش دهند تا در زمانی که کسی قصد تعرض به آن ها را دارد، بتوانند از خود مراقبت نمایند.
-
آگاهی درست کودک
والدین عزیز توجه داشته باشند که کنجکاوی ذهن کودکان به همان اندازه که مفید است، می تواند دردسرساز نیز بشود. برای مثال در مورد همین مسائل جنسی، اگر به درستی و در زمان مناسب شروع به آموزش و بیان مطالب نکنید، ممکن است سوالاتی در ذهن او پیش آمده و به دلیل ترس و یا خجالت، با شما مطرح نکند در نتیجه از هم بازی های خود سوال خواهد کرد. اما آن ها نمی توانند مطالب را به درستی برای فرزند شما بیان کنند و ممکن است منجر به رعب و ترس و یا حتی تنفر در او گردند. بهتر است قبل از اینکه دیر شود، خودتان آموزش را شروع کنید.
نکات مهم در آموزش جنسی در کودکان
پدر و مارد فرزند لازم است مسائل جنسی را براساس سن کودک به او آموزش دهند. در این زمینه مهمترین مسائل که لازم است پیرامون آن ها صحبت گردد عبارتند از:
-
آگاهی از آناتومی بدن
از آنجایی که کودکان در سن 5-3 سالگی متوجه تفاوت بدن خود با جنس مخالف می شوند، لازم است والدین در سه سالگی، حتما به او آموزش دهند که از بدن خودش محافظت نموده و اجازه ندهد دیگران به برخی از قسمت های بدنش دست بزنند.
-
ایجاد و تشخیص حریم شخصی
هنگام ورود به اتاق کودک در بزنند تا کودک متوجه مفهوم حریم خصوصی گردد. از سویی دیگر او می فهمد برای ورود به اتاق پدر و مادر نیز باید در بزند.
-
آگاهی نسبت به نوع لباس
لباس های زیر او را در کشوی مخصوص قرار دهند تا کودک متوجه شود این لباس ها خاص بوده و لازم است تمیز و دور از دسترس بقیه نگه داشته شوند.
-
آموزش اختیار و انتخاب
به کودک خود آموزش دهید که هیچکس حق ندارد به زور آن ها بغل کرده و ببوسد. او باید یاد بگیرید که هر کس قرار است برای بوسیدنش به او نزدیک گرد، ابتدا باید اجازه بگیرد نه اینکه اجباری در این امر باشد.
-
آگاهی نسبت به نوع تماس های فیزیکی
همچنین والدین باید تفاوت های بین لمس کردن خوب و بد، بوسیده شدن خوب و بد و رازهای خوب و بد را به فرزند آموزش دهند. برای مثال به او بگویند راز خوب باعث می شود همیشه حس خوب داشته باشند اما راز بد، همواره با ناراحتی همراه بوده و راز نیست بلکه باید به پدرو مادر گفته شود.
-
جدا کردن محل خواب کودک
از سن 6 ماهگی تا حداکثر یک سالگی، حتما اتاق خواب کودک را جدا کنند. در این صورت به صورت ناخودآگاه می فهمد که باید جدای از پدر و مادر بخوابد.
-
توجه به فیلم ها
مراقبت فیلم های که کودکان تماشا می کند باشید که صحنه های نامناسب و خارج از سن کودک نداشته باشند.
آموزش مسائل جنسی کودکان تحت نظر کلینیک رویا
همانگونه که متوجه شدید، آموزش مسائل جنسی در کودکان یکی از مهمترین موارد تربیتی است که لازم است والدین با دقت، صبر و حوصله انجام دهند. اما آیا شما می دانید چگونه باید با فرزند در این زمینه صحبت نموده و برخورد کرد؟ آیا بهتر نیست قبل از هر چیز با مشاور و روانشناس صحبت کنید تا متناسب با سن و خلق و خوی کودکتان، راه درست را به شما پیشنهاد دهد؟
یکی از خدمات کلینیک مشاوره در ستارخان و محدوده آن (کلینیک رویا در اکباتان) در این زمینه، برگزاری جلسات و کارگاه های آموزشی از جمله کارگاه مهارت فرزندپروری، کارگاه مهارت زندگی کودک و نوجوان، مشاوره کودک و نوجوان و مشاوره خانواده است. والدین عزیز می توانند با حضور در این کلینیک و شرکت در برنامه های آموزشی، شیوه درست آموزش جنسی در کودکان را یاد گرفته و در تربیت فرزند خود به کار ببرند.