روانشناسی و رشد کودکنوشته شده توسط نویسندهدر تاریخ اسفند 2, 1400

روانشناسی کودک یکی از شاخه های متعدد روانشناسی است. این شاخه به صورت خاص بر ذهن و رفتار کودکان از دوران رشد پیش از تولد تا نوجوانی تمرکز دارد. روانشناسی کودک نه تنها به چگونگی رشد فیزیکی کودکان، بلکه با رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنها نیز در ارتباط است روانشناسی کودک نوعی روانشناس است که رشد ذهنی، اجتماعی و عاطفی کودکان را مطالعه می کند. به طور معمول، روانشناسان کودک به رشد از دوره قبل از تولد تا نوجوانی نگاه می کنند.

برخی از موضوعات عمده مورد علاقه در این رشته روانشناسی عبارتند از ژنتیک، رشد زبان، شخصیت، نقش های جنسیتی، رشد شناختی، رشد جنسی و رشد اجتماعی. روانشناسان کودک ممکن است با طیف وسیعی از مشتریان از جمله نوزادان، کودکان نوپا، کودکان و نوجوانان کار کنند یا ممکن است در کار با گروه سنی خاصی تخصص داشته باشند. مهم نیست که یک روانشناس کودک چه جمعیتی را انتخاب کند، تمرکز او بر کمک به درک، پیشگیری، تشخیص و درمان مسائل رشدی، شناختی، اجتماعی و عاطفی خواهد بود.

تاریخچه و توسعه روانشناسی کودک

از نظر تاریخی، کودکان اغلب به‌عنوان نسخه‌های کوچک‌تر بزرگسالان در نظر گرفته می‌شوند. هنگامی که ژان پیاژه پیشنهاد کرد که کودکان واقعاً متفاوت تر از بزرگسالان فکر می کنند، آلبرت انیشتین اعلام کرد که این کشف “آنقدر ساده است که فقط یک نابغه می تواند به آن فکر کند.” امروزه، روانشناسان تشخیص می دهند که روانشناسی کودک منحصر به فرد و پیچیده است، اما بسیاری از آنها از نظر دیدگاه منحصر به فردی که هنگام نزدیک شدن به رشد دارند، متفاوت هستند.

کارشناسان در پاسخ‌هایشان به برخی از سؤالات بزرگ‌تر در روان‌شناسی کودک، مانند اینکه آیا تجربیات اولیه مهم‌تر از تجربیات بعدی هستند یا اینکه طبیعت یا پرورش نقش بیشتری در رشد بازی می‌کند، با هم اختلاف نظر دارند. از آنجایی که دوران کودکی نقش مهمی را در ادامه زندگی ایفا می کند، جای تعجب نیست که چرا این موضوع در روانشناسی، جامعه شناسی و آموزش به موضوع مهمی تبدیل شده است.

کارشناس روانشناس کودک

کارشناسان تنها بر روی بسیاری از تأثیراتی که به رشد طبیعی کودک کمک می کنند، تمرکز می کنند، بلکه بر عوامل مختلفی که ممکن است منجر به مشکلات روانی در دوران کودکی شود، تمرکز می کنند. عزت نفس، مدرسه، فرزندپروری، فشارهای اجتماعی و موضوعات دیگر همگی مورد توجه روانشناسان کودک هستند که می کوشند به کودکان کمک کنند تا به روشی سالم و مناسب رشد کنند.

کاری که روانشناسان کودک انجام می دهند

یک روانشناس معمولی کودک دقیقاً در طول یک روز معمولی چه می کند؟ پاسخ به این سوال بسته به اینکه یک روانشناس کودک دقیقا کجا کار می کند، می تواند بسیار متفاوت باشد. برخی از متخصصان به مراجعه کنندگان جوان در موقعیت‌های درمانی مشاوره می‌دهند، در حالی که برخی دیگر در تحقیق برای کشف جنبه‌های مختلف روان‌شناسی کودک از جمله استعداد و ناتوانی‌های رشدی کار می‌کنند. در حالی که وظایف شغلی خاص بستگی به این دارد که روانشناس کودک در کجا تخصص را انتخاب می کند، تعدادی از وظایف معمول ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• انجام تست های روانشناسی
• انجام تحقیقات علمی در مورد رشد دوران کودکی
• تشخیص و درمان ناتوانی های یادگیری یا رشدی
• کار با یک تیم مراقبت های بهداشتی برای ایجاد یک برنامه درمانی منحصر به فرد برای یک مشتری
• کار با مشتریان برای مدیریت مسائل رفتاری

زمینه های اصلی در روانشناسی کودک

اگر شما هم مانند اکثر مردم هستید، احتمالاً به عوامل درونی که بر نحوه رشد کودک تأثیر می‌گذارند فکر می‌کنید، مانند ژنتیک و ویژگی‌های شخصی. با این حال، توسعه بسیار بیشتر از تأثیراتی است که از درون فرد نشات می‌گیرد. عوامل محیطی مانند روابط اجتماعی و فرهنگی که در آن زندگی می کنیم نیز نقش اساسی دارند.

سه زمینه اصلی وجود دارد که باید در تحلیل روانشناسی کودک در نظر بگیریم:

زمینه فرهنگی

فرهنگی که کودک در آن زندگی می‌کند مجموعه‌ای از ارزش‌ها، آداب و رسوم، مفروضات مشترک و روش‌های زندگی را در بر می‌گیرد که بر رشد در طول عمر تأثیر می‌گذارد. فرهنگ ممکن است در نحوه ارتباط کودکان با والدین، نوع آموزش و نوع مراقبت از کودک نقش داشته باشد.

زمینه اجتماعی

روابط با همسالان و بزرگسالان بر نحوه تفکر، یادگیری و رشد کودکان تأثیر دارد. خانواده ها، مدارس و گروه های همسالان، همه بخش مهمی از بافت اجتماعی را تشکیل می دهند.

زمینه اجتماعی و اقتصادی

طبقه اجتماعی نیز می تواند نقش مهمی در رشد کودک داشته باشد. وضعیت اجتماعی-اقتصادی (اغلب به اختصار SES) بر عوامل مختلفی از جمله میزان تحصیلات افراد، میزان درآمد آنها، شغلی که دارند و محل زندگی آنها بستگی دارد.

کودکانی که در خانواده‌هایی با وضعیت اجتماعی-اقتصادی بالا بزرگ می‌شوند، تمایل بیشتری به فرصت‌ها دارند، در حالی که کودکان خانواده‌هایی با وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایین‌تر ممکن است دسترسی کمتری به مواردی مانند مراقبت‌های بهداشتی، تغذیه با کیفیت و آموزش داشته باشند. چنین عواملی می توانند تأثیر زیادی بر روانشناسی کودک داشته باشند.

به یاد داشته باشید، هر سه این زمینه ها دائما در حال تعامل هستند. در حالی که ممکن است یک کودک به دلیل وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین فرصت های کمتری داشته باشد، غنی سازی روابط اجتماعی و پیوندهای فرهنگی قوی ممکن است به اصلاح این عدم تعادل کمک کند.

تأثیرات اساسی

روانشناسی کودک طیف وسیعی از موضوعات را در بر می گیرد، از تأثیرات ژنتیکی بر رفتار تا فشارهای اجتماعی بر رشد. موارد زیر تنها برخی از موضوعات اصلی است که برای مطالعه روانشناسی کودک ضروری است:

• توسعه شناختی
• تاثیرات محیطی
• نقش های جنسیتی
• ژنتیک
• زبان
• رشد شخصیت
• رشد قبل از تولد
• رشد اجتماعی
• رشد جنسی

به عنوان مثال، روانشناسان کودک ممکن است به این موضوع نگاه کنند که کدام تنظیمات و شیوه های مراقبت از کودک منجر به بهترین نتایج روانی می شود یا ممکن است با کودکان کار کنند تا به آنها در ایجاد ذهنیت رشد کمک کنند. روانشناسان کودک ممکن است در کمک به کودکان برای مقابله با نگرانی های خاص رشدی تخصص داشته باشند، یا ممکن است رویکرد کلی تری داشته باشند. در هر صورت، این متخصصان تلاش می‌کنند تا به بچه‌ها کمک کنند تا بر مشکلات بالقوه غلبه کنند و به روش‌هایی رشد کنند که منجر به نتایج سالم شود.

درک اینکه چه چیزی باعث می شود بچه ها پیشرفت کنند، یک کار بسیار بزرگ است، بنابراین مطالعه روانشناسی کودک هم گسترده و هم عمیق است. هدف مطالعه تأثیرات متعددی است که ترکیب و تعامل دارند تا به بچه‌ها کمک کنند تا آن‌طور که هستند شوند و از این اطلاعات برای بهبود والدین، آموزش، مراقبت از کودک، روان‌درمانی و سایر زمینه‌های متمرکز بر سودمندی کودکان استفاده شود. با داشتن درک کامل از نحوه رشد، تفکر و رفتار کودکان، والدین و متخصصانی که با کودکان کار می‌کنند، می‌توانند برای کمک به کودکان تحت مراقبت بهتر آماده شوند.