روانشناسی بالینی شاخه ای از روانشناسی است که به ارزیابی و درمان بیماری های روانی، رفتارهای غیر عادی و مشکلات روانپزشکی مربوط می شود. این رشته علم روانشناسی را با درمان مشکلات پیچیده انسانی ادغام می کند، و این یک انتخاب شغلی هیجان انگیز برای افرادی است که به دنبال کار در یک زمینه چالش برانگیز و با ارزش هستند.
تأثیرات اولیه در زمینه روانشناسی بالینی شامل کار روانکاو اتریشی زیگموند فروید است. وی یکی از اولین کسانی بود که به این ایده توجه داشت که بیماری روانی چیزی است که با گفتگو با بیمار قابل درمان است و این توسعه رویکرد گفتاردرمانی وی بود که غالباً به عنوان اولین کاربرد علمی روانشناسی بالینی ذکر می شود.
در حالی که تمرکز اولیه در روانشناسی بالینی بیشتر روی علوم و تحقیقات بوده است، برنامه های تحصیلات تکمیلی تأکید بیشتری بر روان درمانی اضافه کردند. این رشته به رشد فوق العاده ای ادامه داده است و تقاضا برای روانشناسان بالینی همچنان ادامه دارد.
رویکردهای روانشناسی بالینی
روانشناسان بالینی که به عنوان روان درمانگر کار می کنند، معمولاً هنگام کار با مشتری از روشهای مختلف درمانی استفاده می کنند. در حالی که برخی از پزشکان بر روی چشم انداز درمانی بسیار خاصی تمرکز دارند، بسیاری از مواردی که به عنوان “رویکرد التقاطی” نامیده می شود استفاده می کنند. این رویکرد شامل استفاده از روش های مختلف نظری برای تهیه بهترین برنامه درمانی برای هر مشتری خاص است.
برخی از دیدگاه های اصلی نظری در روانشناسی بالینی عبارتند از:
رویکرد روان پویایی
این دیدگاه از کار فروید رشد کرد. او معتقد بود که ذهن ناخودآگاه نقش مهمی در رفتار ما دارد. روانشناسانی که از درمان روانکاوی استفاده می کنند ممکن است از روش هایی مانند ارتباط آزاد برای بررسی انگیزه های اساسی و ناخودآگاه مشتری استفاده کنند .
دیدگاه شناختی رفتاری
این رویکرد در روانشناسی بالینی از مکاتب فکری رفتاری و شناختی شکل گرفته است. روانشناسان بالینی با استفاده از این دیدگاه نحوه تعامل احساسات ، رفتارها و افکار مشتری را بررسی می کنند. درمان شناختی-رفتاری (CBT) اغلب بر تغییر افکار و رفتارهایی است که به پریشانی روانشناختی کمک می کنند
دیدگاه انسان گرایانه
این رویکرد در روانشناسی بالینی ناشی از کار اندیشمندان اومانیستی مانند آبراهام مزلو و کارل راجرز است. این دیدگاه با دید کلی تری به مشتری نگاه می کند و بر مواردی مانند خود واقعی سازی متمرکز است.
پارامترهایی برای تعریف آموزش حرفه ای در روانشناسی بالینی
جمعیت ها
روانشناسی بالینی به عنوان یک تخصص، به افراد و خانواده ها در طول زندگی و به همه پیشینه های قومی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین گروه ها و جوامع خدمات ارائه می دهد.
مشکلات یا مسائل موجود
تخصص روانشناسی بالینی به مشکلات رفتاری و سلامت روان می پردازد که افراد در طول زندگی با آن روبرو هستند از جمله:
- ناسازگاری فکری، عاطفی، روانی، اجتماعی و رفتاری.
- معلولیت و ناراحتی.
- مسائل جزئی و همچنین آسیب های روانی شدید.
متخصصین روانشناسی بالینی در چه زمینه هایی فعالیت دارند؟
روانشناس درمان وسواس
بهترین روانشناس وسواس را یک اختلال روانی می داند که به شکل های گوناگون ، وسواس فکری و وسواس عملی خود را نشان می دهد . این اختلال روحی یکی از اختلالاتی می باشد که اجبار و اضطراب را با خود به همراه دارد . دکتر روانشناس افراد وسواسی را در حالی مشاهده می کند که اجبار زیادی برای انجام اعمال و افکار وسواسی خود دارند و همچنین در صورت عدم رعایت خواسته های اجباری ذهن خود این افراد دچار اضطراب فراوانی می گردند.
متاسفانه بسیاری از افراد فکر می کنند توانایی کنترل وسواس بدون روانشناس متخصص را دارا هستند و چنانچه به خواسته های ذهن خود عمل کنند این مشکل دست از سر آنها بر خواهد داشت در حالی که چنانچه افراد تحت درمان وسواس خوب قرار نگیرند این بیماری پیشرفت نموده به حدی که کنترل کامل زندگی فرد را می گیرد .
روانشناس درمان افسردگی
این اختلال روانی ، اختلالی شایع می باشد . معمولا بسیاری از افراد از اختلال افسردگی رنج می برند بی آن که خود از آن آگاهی داشته باشند . بهترین روانشناس بالینی علائم افسردگی را : بی حوصلگی ، اختلال در خواب و غذا خوردن ، احساس کسالت ، ناتوانی و شکست مداوم می داند . افرادی که دچار اختلال افسردگی می باشند معمولا نه تنها زندگی خود را سخت می کنند بلکه در زندگی خانوادگی و زناشویی نیز موفق نیستند . مشاور بالینی انتخاب نو مشاوره زوج درمانی را برای این افراد پیشنهاد می کند زیرا در طی درمان افسردگی با مشاوره اعضاء نزدیک فرد می توانند با شیوه صحیح برخورد با فرد افسرده آشنا شده و وی را در درمان همراهی نمایند .
روانشناس درمان استرس
کسانی که دچار اضطراب و استرس مداوم هستند می توانند به شما بگویند زندگی کردن با این احساس چقدر ملال آور است . بسیاری از افرادی که از اختلال استرس رنج می برند زندگی هایی همراه با تنش و تشنج را تجربه می کنند . فشاره وارده بر این افراد بسیار زیاد بوده و روانشناس بالینی خوب زندگی این افراد را همراه با نگرانی مداوم می داند . اختلال استرس و اضطراب ممکن است در اثر حادثه و یا اتفاق ناخوشایندی در زندگی فرد ، فعال گشته و پس از آن زندگی را برای فرد سخت نماید . مشاور روانشناس بالینی با شیوه های تخصصی می تواند به این افراد کمک کرده تا دست به کنترل استرس و اضطراب خود زده و زندگی آرامی را تجربه کنند.
روش های درمانی مورد استفاده توسط متخصصین روانشناسی
روش هایی که توسط این متخصصین برای درمان بالینی افراد عبارتند از:
درمان شناختی رفتاری
در این درمان روانشناسی ، دکتر مشاور بالینی پس از دست یافتن به دلایل ایجاد مشکلات به فرد آموزش می دهد تا چگونه به جای تلاش برای تغییر دنیای اطراف ویژگی های شخصیتی خود را تغییر داده و آن را در جهت رسیدن به اهداف خئذ بهبود بخشند . این شیوه روان درمانی بسیار شناخته شده و پر طرفدار بوده و بسیاری از روانشناسان در کلینیک های مشاوره از این شیوه برای درمان مراجعین خود استفاده می کنند .
رفتار درمانی شناختی یا CBT
هدف روانشناسان در استفاده از روش رفتار درمانی شناختی (CBT) این است که به افراد کمک کنند تا در مرکز روانشناسی شناسایی و کنترل روش های منفی یـادگیری را یاد بگیرند. پس از یادگیری کنترل روش های منفی، متخصص روانشناس بالینی به بیماران یاد می دهند که چگونه این گرایش را تغییر دهند. و به روش واقعی تری فکر کنند . این روش درمانی برای درمان افسردگی توسط آرون بک ایجاد گشت و رفته رفته جایگاه خود را برای بهترین درمان بالینی یافت.
گروه درمانی
این شیوه درمانی به شکل جلسات گروهی می باشد که در مراکز مشاوره برگزار می گردد . مشاور خوب بالینی افرادی که زمینه مشکلات آنها مشابه می باشد را در یک گروه قرار داده و خود نقش رهبری گروه را بر عهده می گیرد . هدف این شیوه های درمانی این می باشد که افراد احساس کنند در مشکل خود تنها نیستد و از تجربیات یکدیگر استفاده کنند . معمولا افرادی که در گروه درمانی با یکدیگر شرکت می کنند پس از مدتی دارای حمایت های عاطفی قوی از یکدیگر می شوند .
درمان نوروفیدبک
شیوه نوروفیدبک درمانی در ایران نسبتا جدید می باشد که بسیاری از روانشناسان بالینی در کلینیک های مشاوره برای درمان اختلالات خفیف از آن استفاده می کنند .نوروفیدبک با استفاده از کنترل امواج مغزی در فرد دست به تغییر آن زده و انجام مداوم تمرینات نوروفیدبک می تواند باعث تغییر رفتار در افراد و درمان اختلالات روانی گردد .
بدون دیدگاه